Giải quyết ly hôn là một chuyện, nhưng việc giành quyền nuôi con khi ly hôn lại là một vấn đề nan giải. Pháp luật Việt Nam lấy mốc con 3 tuổi để soạn thảo ra luật ly hôn quyền nuôi con. Ly hôn con dưới 3 tuổi ở với ai? Là thắc mắc của rất nhiều cặp vợ chồng khi ly hôn.
1. Cơ sở pháp lý khi vợ chồng ly hôn có con dưới 3 tuổi
Theo khoản 3, điều 81 bộ luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định:
“3.Con dưới 36 tháng tuổi (con dưới 3 tuổi) được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con”
Theo quy định trên, về nguyên tắc con dưới 36 tháng tuổi thì khi ly hôn được giao cho người mẹ nuôi.
Ngoài ra tại điều 81 luật hôn nhân và gia đình năm 2014 cũng quy định như sau:
“1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.”
Điều này có nghĩa là việc nuôi con sau ly hôn do 2 vợ chồng thỏa thuận, nếu như 2 vợ chồng không thỏa thuận được thì tòa án sẽ giải quyết. Căn cứ theo quy định của pháp luật, nếu trẻ dưới 36 tháng tuổi thì Tòa án sẽ giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng. Tuy nhiên, không phải con cứ dưới 36 tháng tuổi thì người mẹ mặc nhiên sẽ được quyền nuôi dưỡng, Tòa án còn căn cứ vào các điều kiện khác để đưa ra quyết định cuối cùng. Trong trường hợp vợ chồng không thỏa thuận được với nhau, nếu người chồng đưa ra những chứng cứ chứng minh người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì rất có thể Tòa án sẽ quyết định giao con dưới 36 tháng tuổi cho bố nuôi dưỡng.
2. Các trường hợp người bố được nuôi con dưới 36 tháng tuổi.
Với trẻ dưới 36 tháng tuổi thì theo luật sẽ về ở với mẹ. Tuy nhiên người bố vẫn có thể được nuôi con trong các trường hợp dưới đây.
- Trường hợp thứ nhất: Hai vợ chồng thỏa thuận với nhau, vợ đồng ý để chồng là người nuôi, chăm sóc con.
- Trường hợp thứ 2: Trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
3. Trường hợp có từ hai con trở lên mà có con ở độ tuổi từ 3 đến dưới 7 tuổi và có con dưới 3 tuổi, người mẹ phải làm gì để nuôi con?
Đối với trường hợp con từ đủ 3 tuổi đến dưới 7 tuổi, nếu như giữa vợ chồng không thể thỏa thuận được ai là người nuôi con thì tòa án sẽ quyết định quyền nuôi con dựa vào lợi ích mọi mặt đảm bảo sự phát triển toàn diện của trẻ. Theo đó, quyền nuôi con trên 3 tuổi được giải quyết theo quy định của Luật hôn nhân gia đình 2014, Nghị định số 126/2014/NĐ-CP Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hôn nhân và gia đình.
Để giành được quyền nuôi con thì người mẹ cần chứng minh điều kiện vật chất cũng như tinh thần tốt nhất cho sự phát triển của con.
- Các yếu tố về điện kiện vật chất bao gồm: gia cảnh, thu nhập hàng tháng, điều kiện kinh tế, các tài sản khác nếu có…
- Các yếu tố về điều kiện trực tiếp chăm sóc: có thể đảm bảo việc chăm sóc trẻ một cách trực tiếp mà không giao cho người khác chăm nuôi không; tính chất công việc có ảnh hưởng đến thời gian chăm sóc trẻ cũng như tạo điều kiện cho con vui chơi giải trí hay không;
- Các yếu tố về tinh thần: độ tuổi của trẻ, giới tính của trẻ, sự hiểu biết về thói quen, tình trạng sức khỏe của trẻ, tình cảm và tâm sinh lý của trẻ;….
- Các yếu tố khác: sự hỗ trợ trong việc chăm sóc trẻ, môi trường sống, môi trường giáo dục…..
4. Thay đổi người trực tiếp nuôi con khi con đủ 36 tháng
Khi con đủ 36 tháng tuổi theo điều 84 luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định có thể yêu cầu thay đổi quyền được nuôi con cụ thể:
“1.Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.
2.Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:
- a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
- b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
3.Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.
4.Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự.
5.Trong trường hợp có căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều này thì trên cơ sở lợi ích của con, cá nhân, cơ quan, tổ chức sau có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:
a) Người thân thích;
b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
c) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;
d) Hội liên hiệp phụ nữ.”
Như vậy, quyết định về người trực tiếp nuôi con hoàn toàn có thể bị thay đổi. Tức là, tại thời điểm Tòa án xét xử vụ án ly hôn đã quyết định giao con dưới 36 tháng tuổi cho mẹ nuôi dưỡng theo nguyên tắc chung, thì khi con từ đủ 36 tháng tuổi, người bố có thể yêu cầu Tòa án thay đổi quyền nuôi con. Lúc này, Tòa án sẽ quyết định thay đổi quyền nuôi con khi có căn cứ chứng minh người đang trực tiếp nuôi con (mẹ) không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Trường hợp con đã trên 7 tuổi thì Tòa án phải xem xét nguyện vọng của con.
Trên đây là những giải đáp về ly hôn con dưới 3 tuổi ở với ai? Chúng tôi hy vọng đã phần nào cung cấp được các thông tin cần thiết cho những cặp vợ chồng có con dưới 3 tuổi đang làm thủ tục ly hôn.
>> Xem thêm: Ly hôn con dưới 6 tuổi ở với ai?
Mọi thắc mắc của bạn về vấn đề ly hôn con dưới 3 tuổi ở với ai, hãy đừng ngần ngại và liên hệ với chúng tôi:
Hãng luật Lê Hồng Hiển & Cộng sự
- Địa chỉ: Số 03 đường Trung Yên 3, Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội
- Hotline: 1900 599992
- Zalo: 091 789 4567
- Email: luatsulehonghien@gmail.com